Чәчләрен төзәткән кеше белгәнчә, су - дошман.Чәчләр җылылык белән бик нык төзәтелгәннәр, суга кагылган минутларда кире бөдрәләр.Нигә?Чөнки чәч форма хәтеренә ия.Аның матди үзенчәлекләре аңа кайбер стимулларга җавап итеп форманы үзгәртергә һәм башкаларга җавап итеп оригиналь формасына кире кайтырга мөмкинлек бирә.
Башка материаллар, аеруча тукымалар, бу форма хәтере булса?Дымга дучар булганда ачылган һәм коры булганда ябылган футболканы күз алдыгызга китерегез, яки кеше үлчәменә сузылган яки кысылган бер размерлы кием.
Хәзер, Гарвард Джон А.Материал кератин, чәч, тырнак һәм кабыкларда булган җепселле протеин ярдәмендә ясала.Тикшерүчеләр тукыманы җитештерүдә кулланылган Агора йоныннан кератинны чыгардылар.
Тикшеренүләр планетаның иң зур пычраткычларының берсе булган мода индустриясендә калдыкларны киметү өчен киң көч куярга булыша ала.Инде Стелла МакКарти кебек дизайнерлар тармакның материалларны, шул исәптән йонны ничек кулланганнарын яңадан күз алдына китерәләр.
"Бу проект ярдәмендә без йонны эшкәртә алуыбызны гына түгел, ә эшкәртелгән йоннан элек күз алдына да китерә алмаган әйберләрне күрсәтә алуыбызны күрсәттек", диде Ди Паркның биоинженер һәм гамәли физика профессоры Кит Паркер. кәгазь авторы.“Табигый ресурсларның тотрыклылыгы өчен нәтиҗәләр ачык.Эшкәртелгән кератин протеины белән без бүгенге көнгә кадәр хайваннарны кыру белән эшләнгәннән күбрәкне эшли алабыз, шулай итеп текстиль һәм мода сәнәгатенең экологик йогынтысын киметә алабыз. "
Тикшеренүләр Табигать материалларында басылган.
Кератинның формасын үзгәртү сәләтенең ачкычы - аның иерархик структурасы, диде Люка Сера, SEAS почта докторы һәм кәгазьнең беренче авторы.
Кератинның бер чылбыры альфа-геликс дип аталган язга охшаган структурага урнаштырылган.Бу чылбырларның икесе бергә кушылып, күмелгән кәтүк дип аталган структураны формалаштыралар.Бу күмелгән ботинкаларның күбесе протофиламентларга һәм ахыр чиктә зур җепселләргә җыелган.
"Альфа геликсны һәм тоташтыргыч химик бәйләнешне оештыру материалга көч һәм форма хәтер бирә", диде Сера.
Fiberепсел сузылганда яки билгеле бер стимулга эләккәндә, язга охшаган структуралар бетә, һәм бәйләнешләр тотрыклы бета-таблицалар формалаштыралар.Fiberепсел шул рәвешчә кала, ул элеккеге формасына кире кайтырга этәрә.
Бу процессны күрсәтү өчен, тикшерүчеләр 3D форматында кератин таблицаларын төрле формада бастырдылар.Алар материалның даими формасын программалаштырдылар - водород пероксиды һәм моносодиум фосфат эремәсе кулланып, ул һәрвакыт кире кайтачак форма.
Хәтер куелгач, таблицаны яңадан программалаштырып, яңа формаларга формалаштырып була.
Мәсәлән, бер кератин таблицасы даими формасы буларак катлаулы оригами йолдызына төрелгән.Хәтер куелгач, тикшерүчеләр йолдызны суга батырдылар, анда ул ачылды һәм хәрәкәтчән булды.Аннан алар таблицаны каты трубкага төрделәр.Корыгач, таблица тулы тотрыклы һәм функциональ труба итеп бикләнде.Бу процессны кире кайтару өчен, алар трубканы кире суга салдылар, анда ул теркәлмәгән һәм кире оригами йолдызына төрелгән.
"Материалны 3D бастыру, аннары аның даими формаларын урнаштыру бу ике этаплы процесс, микрон дәрәҗәсенә кадәр структур үзенчәлекләре булган чыннан да катлаулы формалар ясарга мөмкинлек бирә", диде Сера."Бу материал текстильдән тукымалар инженериясенә кадәр бик күп кушымталар өчен яраклы итә."
"Сез мондый җепселләрне кулланасызмы, аларның касәсе зурлыгы һәм формасы көн саен көйләнә ала торган брассирлар ясыйсызмы, яисә медицина терапевтикасы өчен тукымалар ясарга тырышасызмы, Люка эшенең мөмкинлекләре киң һәм дулкынландыргыч", диде Паркер."Без биологик молекулаларны инженер субстратлары итеп кулланып, тукымаларны реимимацияләүне дәвам итәбез."
Пост вакыты: 21-2020 сентябрь